Het Cantatekoor Wageningen werd opgericht in februari 1964 als Christelijk Cantatekoor en kwam voort uit het kerkkoor van de Hervormde Gemeente van de Grote Kerk op de Markt. Het initiatief voor de oprichting werd genomen door de dirigent van het kerkkoor, Bé Hollander, kerkmusicus, organist en cantor van de Hervormde Gemeente. De reden was dat het aantal tenoren in het kerkkoor te klein was geworden; door het losmaken van de Hervormde kerk werd het mogelijk om uit een breder publiek tenoren te werven. Het voortbestaan vanhet koor werd hiermee veilig gesteld.
Een aantal jaren later fuseerde het koor met het zusterkoor van het Streekziekenhuis in Bennekom waar Bé Hollander ook dirigent was.
In de beginperiode werden de concerten ‘avondmuziek’ genoemd en duurden een uur. De cantates en motetten waren korte koorstukken die rondom een concert voor orgel of andere instrumenten werden gezongen. Het repertoire bestond uit oude en moderne kerkmuziek, waaronder Bach-cantates (vandaar de naam Cantatekoor), koorwerken van Mozart, Schütz, Charpentier, Andriessen,Distler en anderen. Bé Hollander was ook docent aan het conservatorium in Arnhem en de muziekschool in Wageningen en hij betrok zijn studenten als solisten en instrumentalisten bij de concerten. Zijn vrouw Kiek zong in het koor en zijn zoon Dick zong vanaf zijn zestiende mee bij de tenoren; hij volgde de conservatorium opleiding en trad samen met zijn vader ook als repetitor op.
In 1977 trad Bruno Gerritsen uit Amersfoort aan als nieuwe dirigent. In 1981 zong het koor bij zijn afstudeerconcert voor de conservatoriumopleiding. Onder Bruno’s leiding, het koor heeft dan 45 - 50 leden, werden de grotere klassieke koorwerken van J.S. Bach meermaals uitgevoerd: de Matthäus en Johannes Passion, het Weihnachtsoratorium en de Hohe Messe. Voor deze concerten werden professionele solisten en orkesten gecontracteerd via zijn netwerk. Het 20-jarig jubileumconcert in 1984 werd gevierd met een uitvoering van de Matthäus Passion. In het Bach-jaar 1985 werd de Hohe Messe uitgevoerd. Deze mis stond ook op het programma van het 25-jarig jubileumconcert. Bij deze concerten zat de Grote Kerk van Wageningen vol. In het Mozartjaar 1991 werd in het voorjaar zijn Krönungsmesse uitgevoerd. Najaar 1991 werd in Apeldoorn, samen met een plaatselijk koor, TheKingdom van Elgar uitgevoerd, begeleid door het Gelders Orkest.
In 1992 kwam het Slowaaks koor ‘Hron’ op bezoek en gafconcerten in Wageningen en Amsterdam. De contacten tussen beide koren waren gelegd door Peter Szabo, bas bij het Canatekoor. In 1993 reisde het Cantatekoorde eerste week van mei naar Slowakije, als tegenbezoek aan ‘Hron’ in BanskáBystrica en gaf er verschillende concerten.
In april 1994 dirigeert Bruno Gerritsen zijn laatste concert met het Cantatekoor met uitvoeringen van de Veertien Stonden van Andriessen en het Requiem in D van Bruckner. Vanwege langdurige ziekte van Bruno moest het koor op zoek naar een andere dirigent. Er volgde een jaar met verschillende invaldirigenten onder wie Ralph van Vliet uit Gouda die ook het COV Bennekom dirigeerde. Ralph trad de tweede helft van 1995 op als ‘vaste’ invaldirigent en kreeg per januari 1996 een vast contract. Tijdens de eerste concerten werden het Magnificat van zowel vader J.S. Bach als zoon C. P. E. Bach en werken van Tonde Leeuw, Gorczycki en Saint-Saëns uitgevoerd. In het Mendelssohnjaar1997 werden samenwerkingen met andere koren aangegaan: het Torenkamerkoor en het Kleinkoor Bennekom. In 1998 werd in Wageningen een concert gegeven samen met het Goudsch kamerkoor dat ook door Ralph werd gedirigeerd. Ook in 1999 en2001 werd samen met dit koor opgetreden, in 2001 in Wageningen en Gouda. In deperiode 1995 tot en met 2002 werkt het Cantatekoor vier keer mee aan deDodenherdenking op 4 mei in Wageningen. Ook in latere jaren treedt het koor op bij deze herdenking.
In 1996 werden de statuten van het koor aangepast en bij de notaris vastgelegd en werd van de christelijke grondslag afgestapt. Er komen draaiboeken voor de concertorganisatie, functie-beschrijvingen voor de bestuursleden en eigen briefpapier. Voor de donderdag-repetities verhuisde het koor van de recreatieruimte van het verpleeghuis De Pauwenhof bij het toenmalige Pieter Pauw ziekenhuis aan de Scheidingslaan naar de Piekschool in de Roghorst.
Na bijna zeven jaar neemt Ralph van Vliet afscheid in de zomer van 2001. Hij werd in september 2001 opgevolgd door Saskia Regtering. Onderhaar leiding werd meer aandacht besteed aan stemvorming en krijgen de concerteneen meer thematisch karakter, bijvoorbeeld het Maria-concert met werken van Hollanders, Strategier, Purcell, Schubert, Liszt, Franck Elgar en Andriessen. Vanaf 2002 worden er tweejaarlijks stemtesten georganiseerd.
Saskia nam na drie jaar afscheid en werd in april 2004 opgevolgd door Rik Henning,24 jaar en nog in opleiding tot koordirigent op het conservatorium Utrecht bij Rob Vermeulen. Zijn eerste uitdaging was de voorbereiding van het 40-jarig jubileumconcert in november, met werken van Bach en Mozart. Van 2004 – 2008 staan werken van Engelse (Purcell, Gibbons, Bennet,Morley, Vaughan-Williams, Britten en anderen), Duitse (Bach, Brahms, Händel, Haydn, Kuhnau) en Italiaanse componisten (Pergolesi,Scarlatti en Monteverdi) op de programma’s.
Het meest uitdagende project dat Rik met het koor ondernomen heeft was de uitvoering van de ‘Misa a Buenos Aires’(Misatango) van de Argentijnse componist Martín Palmeri. De componist zelf dirigeerde deze mis een aantal maanden eerder inUtrecht en het koor heeft hem daar ontmoet. In november 2009 was deze Misatangonaast het Magnificat van Rutter het hoofdbestanddeel van het 45-jarigjubileumconcert, begeleid door het Cuarteto Rotterdam en sopraan soliste Murni Suwetja; een groot succes met lovende recensies. Het werd de dag erna ook in de Broederenkerk te Deventer uitgevoerd waarna in Deventer Spaans werd gedineerd. Palmeri nodigde het Cantatekoor uit om in april 2016 mee te komen zingen bij een door hem gedirigeerde uitvoering in de Carnegie Hall in New York. Veertien koorleden hebben hieraan meegedaan.
Rik trouwde en verhuisde van Tiel naar Den Haag en nam afscheid van de drie koren die hij in het oosten des lands dirigeerde. Marjon van der Linden volgde hem op in september 2010. Zij introduceerde gedetailleerde planningen voor de repetities die de voorbereiding thuis ten goede kwamen en ze besteedde elke repetitie aandacht aan stemvorming en ademtechniek. Voorjaar 2011stonden het Requiem en de Cantique de Jean Racine van Fauré en een orgelmis van Vierne op het programma, die ook in Woerden werd uitgevoerd met als organist Gerben Budding, Marjon’s echtgenoot. Het najaarsconcert bestond uit liederen uit de Duitse Barok (o.a. Bach en Buxtehude). Het voorjaars-concert 2012 stond in het teken van de Engelse romantiek met werken van Elgar, Stanforden Parry. In december 2012 zong het koor op Marjon’s afstudeerconcert in de Grote Kerk in Wageningen de St. Nicolas Cantata van Britten, samen met een kinderkoor en jongenssopranen.
In 2013 deed het koor mee aan het project ‘Expeditie W750’, georganiseerd rond de viering van 750 jaar stadsrechten voor Wageningen. Een aantal avonden werd een bewerking door Mariëlle Woltring van een gedicht van Willem Kloos gezongen, een bijzonder project. Als najaarsconcert werd de ‘Paulus’ van Mendelssohn uitgevoerd. Het voorjaarsconcert 2014 (‘Lente!’) bracht romantische liederen van o.a. Elgar, Fauré, Mendelssohn en Schubert.
In 2014 bestond het koor 50 jaar; het jubileumconcert (‘Gloria!’)wordt eind november gegeven met o.a. het Gloria van Rutter, Rejoice in the Lamb van Britten, en als slotstuk de Chichester Psalms van Bernstein.
Beide concerten in 2015 (‘Weens Kwartet’ en ‘Barok inEuropa’) brachten religieus repertoire: Bruckner, Diabelli, Mozart en Schubert; en Händel,Purcell, Telemann en Vivaldi. Nederlandse componisten uit de 20steen 21ste eeuw stonden centraal tijdens het voorjaarsconcert van 2016.
Marjon combineerde al een aantal jaren haar werk op de koorschool die ze had opgericht met haar werk als dirigent van een aantal koren. Ze had besloten zich meer te richten op de koorschool. Het bestuur organiseerde een aantal proefdirecties waarna Britt de Bakker werd gevraagd het Cantatekoor te leiden. Zij heeft bij Rob Vermeulen in Utrecht koordirectie gestudeerd. Sinds augustus 2016 tot begin 2024 dirigeerde Britt het Cantatekoor met veel enthousiasme en aandacht voor stemvorming en koorklank.
Het mei-concert in 2017 had als titel ‘Hemels Voorjaar’ met de Mis nr. 2 van Schubert en het Requiem van Cherubini en vier Pater Noster’s,van Duruflé.Kedrov, Stravinsky en Lukás. Het thema van het najaarsconcert was ‘Stillness of the Night’ en was samengesteld uit werken van Sullivan, Wilbye, Rheinberger, Brahms, Saint Saëns, Whitacre en Larsson. Muziek uit ‘The Americas’ stond centraal tijdens het voorjaarsconcert 2018,o.a. Piazzolla, Villa-Lobos, Barber, Bernstein, Copland, Lauridsen en Whitacre. Ein Deutsches Requiem van Brahms en Psalm 42 van Mendelssohn vormden het programma van het november-concert in 2018.
Het 55-jarig bestaan werd gevierd in november 2019 met twee werken van Händel: Four Coronation Anthems en Ode for St. Cecilia’s Day, begeleid door het Promenade-orkest en twee solisten. Hierna was er noodgedwongen een pauze van anderhalf jaar in het geven van concerten vanwege de corona-pandemie.
In mei 2022 was het gelukkig weer mogelijk om een concert te organiseren; het droeg de titel ‘Eternal Light’ en bestond uit het Requiem van Fauré en ‘Eternal Light: a requiem’ van Howard Goodall. Instrumentale begeleiding bestond uit orgel, piano en harp. Dit concert werd opgedragen aan Anita Althusius die ons koor vele jaren als repetitor op piano heeft ondersteund, aan uitvoeringen heeft meegewerkt als paukenist en alt en liederen schreef bij feestelijke geburtenissen. Eind oktober2022 zong het koor de Petite Messe Solenelle van Rossini en Die Seligkeiten van Liszt.
In het voorjaar van 2023 voerden we onder leiding van Gulian van Lierop The Circlesong van Chilcott. Met dirigent Britt de Bakker zongen we in het najaar van 2023 hemelse liederen onder de titel Heavenly'. Met het operaproject Operagoud namen we in februari 2024 met daverend succes afscheid van Britt.
In 2024 bestaat het koor 60 jaar! Dat gaan we feestelijk vieren door de Messiah van Händel uit te voeren in november.
Bron: Henriëtte Bal-Dieleman | Ton van den Born Vijftig jaar Cantatekoor Wageningen. 1964-2014. Tekst: Joop van Loon